Przestępstwa przeciwko wymiarowi sprawiedliwości
Opublikował: |Data publikacji: 2025-09-20|Prawo karne: Kodeks Wykroczeń (kw), Kodeks Karny (kk), Kodeks Postępowania Karnego (kpk)|Czas czytania: 7,5 min|

Przestępstwa przeciwko wymiarowi sprawiedliwości

Grozi Ci postępowanie karne? Potrzebujesz porady prawnej?

Przestępstwa przeciwko wymiarowi sprawiedliwości to czyny, które uderzają w prawidłowe funkcjonowanie organów państwa, odpowiedzialnych za prowadzenie postępowań sądowych, śledczych oraz egzekwowanie prawa. Są to działania, które mogą prowadzić do niesprawiedliwych wyroków, utrudniać wykrycie sprawców przestępstw, lub podważać zaufanie do instytucji prawnych. Artykuły Kodeksu karnego precyzują, jakie zachowania są w tej kategorii karalne. W tym tekście omówię najważniejsze z tych przestępstw i konsekwencje, jakie niesie ich popełnienie.

Rodzaje przestępstw przeciwko wymiarowi sprawiedliwości

Przestępstwa przeciwko wymiarowi sprawiedliwości są różnorodne i mogą przybierać różne formy, od manipulowania dowodami, po fizyczne akty przemocy. Przestępstwa te uderzają w podstawy funkcjonowania państwa prawa. Ich cel jest jeden: uniemożliwić lub zafałszować proces dochodzenia do prawdy, na którym opiera się postępowanie karne. Fałszywe oskarżenia, fałszywe zeznania, czy tworzenie fałszywych dowodów to celowe wprowadzenie w błąd organów ścigania. Działania te mogą doprowadzić do niesprawiedliwego skazania niewinnej osoby lub uwolnienia winnego. Z kolei przestępstwa takie jak przemoc wobec uczestnika procesu, czy znęcanie się nad osobą pozbawioną wolności naruszają fizyczne bezpieczeństwo i wolność osobistą. Poniżej przedstawiam ich najważniejsze typy.

Fałszywe oskarżenia i fałszywe zeznania

Fałszywe oskarżenia i zawiadomienia
Przestępstwo, które polega na świadomym wprowadzeniu w błąd organów ścigania. Celem jest wszczęcie postępowania przeciwko osobie, która nie popełniła przestępstwa. Fałszywe oskarżenie jest szczególnie niebezpieczne, bo może prowadzić do niesprawiedliwego osądzenia niewinnej osoby, a nawet pozbawienia jej wolności.

Fałszywe zeznania i opinie biegłych
Przestępstwo polegające na celowym składaniu nieprawdy lub zatajaniu prawdy przez osoby wezwane w charakterze świadka, biegłego, tłumacza, czy też rzeczoznawcy. Takie zachowanie podważa wiarygodność dowodów. Pamiętaj, że nawet zatajenie części informacji jest traktowane jako fałszowanie zeznań.

Tworzenie fałszywych dowodów
Działanie, które ma na celu wprowadzenie w błąd organów ścigania poprzez fabrykowanie dowodów, które mają obciążyć kogoś winą. Przykładowo, może to być stworzenie fałszywego nagrania, preparowanie dokumentów, czy podrzucenie dowodu przestępstwa.

Zatajenie dowodów niewinności
Przestępstwo, które może być popełnione przez prokuratora lub funkcjonariusza policji. Polega na celowym ukrywaniu dowodów, które przemawiają na korzyść oskarżonego. Taki czyn bezpośrednio godzi w zasadę prawdy materialnej i może prowadzić do skazania niewinnej osoby.

Manipulowanie postępowaniem (mataczenie)

Wywieranie groźbą bezprawną lub przemocą wpływu na czynności sądu, to poważne przestępstwo, które bezpośrednio zakłóca przebieg procesu. Działania te mogą być skierowane przeciwko świadkom, biegłym, sędziom czy prokuratorom, i mają na celu zmuszenie ich do podjęcia określonych działań (np. złożenia fałszywych zeznań, wydania określonego orzeczenia) lub zaniechania ich (np. uniewinnienie oskarżonego). To przestępstwo obejmuje również przemoc wobec uczestnika procesu, co ma na celu zastraszenie go, aby nie składał zeznań lub wycofał się z postępowania.

Innym rodzajem manipulacji jest tworzenie fałszywych dowodów dla podjęcia ścigania o przestępstwo. Jest to celowe fabrykowanie dowodów, które mają na celu obciążenie kogoś winą, mimo braku podstaw. Przykładowo, może to być stworzenie fałszywego nagrania, spreparowanie dokumentów, czy podrzucenie komuś dowodu przestępstwa. To przestępstwo jest szczególnie naganne, ponieważ jest to świadome działanie, które może zniszczyć czyjeś życie.

Zatajenie dowodów i poplecznictwo

Zatajenie dowodów niewinności osoby podejrzanej 

To przestępstwo, które może być popełnione przez prokuratora, funkcjonariusza policji lub inną osobę, która ma dostęp do akt sprawy. Polega na ukrywaniu dowodów, które świadczą na korzyść oskarżonego, co w konsekwencji może prowadzić do skazania niewinnej osoby. Jest to działanie, które jest sprzeczne z podstawowymi zasadami sprawiedliwości.

Poplecznictwo to udaremnianie lub utrudnianie postępowania karnego.
Może polegać na ukrywaniu sprawcy, zacieraniu śladów przestępstwa lub pomaganiu mu w ucieczce. Jest to przestępstwo, które narusza porządek prawny, ale w pewnych sytuacjach (np. w przypadku bliskich krewnych), odpowiedzialność karna może być złagodzona lub wyłączona.

Przestępstwa związane z wolnością osobistą i wykonywaniem orzeczeń

Znęcanie się nad osobą pozbawioną wolności
To przestępstwo, które jest popełniane przez funkcjonariuszy służb więziennych lub inne osoby, które sprawują nadzór nad osobami osadzonymi w aresztach, więzieniach lub innych placówkach. Działania te mogą mieć formę fizycznego lub psychicznego znęcania się.

Uwolnienie więźnia
To przestępstwo, które polega na celowym uwolnieniu osoby, która jest prawnie pozbawiona wolności (np. z aresztu, więzienia, zakładu poprawczego). Jest to działanie, które uderza bezpośrednio w prawidłowe funkcjonowanie systemu penitencjarnego.

Niestosowanie się do orzeczonych środków karnych
to przestępstwo, które polega na celowym i trwałym uchylaniu się od wykonania orzeczonych środków. Przykładowo, może to być niestawianie się na kuratorski dozór, ignorowanie zakazu zbliżania się do określonej osoby lub niepłacenie grzywny.

Przestępstwa przeciwko wymiarowi sprawiedliwości – pomoc adwokata

Jako adwokat, w sprawach dotyczących przestępstw przeciwko wymiarowi sprawiedliwości, moja rola jest kluczowa. Zapewniam kompleksowe wsparcie prawne, niezależnie od tego, czy mój klient jest oskarżony o popełnienie takiego czynu, czy też jest jego ofiarą. Uważam, że dokładne zbadanie okoliczności, zebranie dowodów i przygotowanie strategii obrony jest absolutnie kluczowe. Moim celem jest ochrona praw mojego klienta i dążenie do uzyskania jak najkorzystniejszego dla niego rozstrzygnięcia. W przypadku oskarżenia o popełnienie przestępstwa przeciwko wymiarowi sprawiedliwości, mój priorytet to udowodnienie braku winy lub wskazanie okoliczności łagodzących.

Przestępstwa przeciwko wymiarowi sprawiedliwości – przykład z życia

Pani Anna, pracownica dużej korporacji, została fałszywie oskarżona o przywłaszczenie służbowego sprzętu. Oskarżenie złożył jej przełożony, z którym była w konflikcie. Pomimo braku jakichkolwiek dowodów, policja wszczęła postępowanie. Pani Anna zwróciła się do mnie o pomoc. Po przeanalizowaniu akt sprawy i przesłuchaniu świadków, udało mi się wykazać, że oskarżenie było bezpodstawne. Policja umorzyła postępowanie, a ja złożyłem zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa fałszywego oskarżenia. W efekcie, przełożony pani Anny został skazany.

Podziel się tym ze znajomymi!

Jarosław Błasiński – Adwokat

Adwokat Jarosław Błasiński.

Nazywam się Jarosław Błasiński. Pracuję jako adwokat. Prowadzę sprawy karne. Po ukończeniu prawa na Uniwersytecie Jagiellońskim odbyłem aplikację adwokacką zakończoną złożeniem egzaminu adwokackiego. W zawodzie prawnika pracuję 20 lat. Pierwotnie jako wewnętrzny prawnik w spółkach handlowych, a następnie szef działu prawnego odpowiedzialny za pracę zespołu, czuwającego nad bezpieczeństwem obrotu handlowego. Później jako wspólnik spółki partnerskiej, w ramach praktyki adwokackiej zdobyłem doświadczenie procesowe w wielu dziedzinach prawa.